Tượng chân dung Ch�?tịch H�?Chí Minh
Vinh d�?lớn lao
Sinh thời, điêu khắc gia Nguyễn Th�?Kim k�? "Tôi quên sao được một buổi sáng tháng 5 năm 1946... Anh Nguyễn Đình Thi mang tới cho tôi một tin vui khá bất ng�? Hội văn hóa cứu quốc c�?tôi và hai anh Tô Ngọc Vân, Nguyễn Đ�?Cung vào nặn tượng và v�?chân dung Bác tại Bắc B�?ph�? Niềm vui quá lớn khiến tôi lặng đi một phút...
Ngày ngày tôi và hai anh Tô Ngọc Vân, Nguyễn Đ�?Cung được phép vào nơi Bác làm việc �?Bắc B�?ph�? ghi chép ký họa t�?sáu đến tám gi�? C�?đúng tám gi�?là các đồng chí Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp, Hoàng Hữu Nam lại tới báo cáo, trao đổi công tác với Bác".
"Phòng làm việc của Bác thoáng đãng, sàn g�?đánh xi bóng lộn. Tôi xin mang theo một cái giá khá nặng và một cái hòm g�?thông đựng đất sét. Thấy căn phòng quá sạch s�? tôi lúng túng không dám bước vào. Bác biết ý, cho người kiếm một cái chiếu "đ�?cô Kim đ�?giá và hòm đất"...
Tôi s�?dụng chiếc com pa mượn của anh Lương Xuân Nh�?đ�?đo, t�?m�? thận trọng, đây là một công trình nghiêm túc, phải làm hết sức mình. Mỗi ngày hai tiếng, được làm việc cạnh Bác, tôi thấy thì gi�?trôi qua rất nhanh. Thời gian lại rất gấp...".
Sau khi hoàn thành và đưa ra triển lãm, tượng Bác từng phải cất giấu trong giai đoạn Toàn quốc kháng chiến. Năm 1959, gia đình quyết định tặng cho bảo tàng...
Cuộc đời bình d�? say mê sáng tạo
Bà Nguyễn Th�?Kim (1917-2011) học khóa 13 Trường M�?thuật Đông Dương (1939-1944). Cùng khóa có Nguyễn S�?Ngọc, Trần Văn Thuận, Trần Đình Th�? Nguyễn Trọng Hợp, Phạm Văn Đôn... Sau khi tốt nghiệp, bà lập gia đình với họa sĩ Phạm Văn Đôn, h�?có bốn người con hai trai và hai gái v�?sau đều thành đạt.
PGS.TS Phạm Tú Hương (con gái th�?2, giảng viên Học viện Âm nhạc quốc gia hồi hưu) k�?khá nhiều câu chuyện v�?m�?và do m�?k�?lại. Bà nói: "M�?tôi gốc Hà Nội, b�?là k�?thuật viên xét nghiệm cho bệnh viện, cũng là một trí thức thời ấy. Khi đi học, m�?xin theo d�?thính �?Trường M�?thuật thì nhiều người phản đối, bảo ph�?n�?đi vào ngành ấy làm gì.
Nhưng gia đình rất ủng h�? cho nên c�?là một trong những học viên n�?hiếm hoi của Trường M�?thuật Đông Dương và là học viên điêu khắc duy nhất trong khóa ấy. C�?rất hiền lành, không bon chen, đấu tranh giành lợi lộc v�?mình gì c�? cuộc đời cho gì thì nhận như th�?thôi".
Điêu khắc gia Nguyễn Th�?Kim say mê làm việc, sáng tác. Sau khi nặn một s�?tượng lớn v�?chiến tranh, v�?b�?đội... thì bà đi vào các đ�?tài gần gũi với cuộc sống. Đó là những đ�?tài v�?ph�?n�? bắt đầu t�?làm chân dung các con, các cháu. Bà Tú Hương k�? "M�?tôi nặn đ�?tượng các con, c�?nặn đến tượng các cháu.
Tuy nhiên cái thời đói kém, người nước ngoài đến mua hết mang đi các bảo tàng, chúng tôi ch�?được gi�?lại 1-2 tượng của hàng cháu mà thôi. C�?sống hiền lành nên sáng tác các đ�?tài gần gũi, những người ph�?n�?và tr�?em của c�?rất hiền hòa".
Nguyễn Th�?Kim là điêu khắc gia tiên phong, đầu đàn, vừa là tác gi�?của những tác phẩm xuất sắc của nền điêu khắc hiện đại Việt Nam. Bà đ�?lại cho đời hàng trăm tác phẩm điêu khắc hiện thuộc rất nhiều bảo tàng và nhiều b�?sưu tập tư nhân c�?trong và ngoài nước. S�?nghiệp ngh�?thuật chính của bà nổi tiếng nhất vẫn là h�?thống tượng Bác H�?
Ngoài bức tượng năm 1946 được công nhận bảo vật quốc gia k�?trên, v�?sau bà nặn khá nhiều tượng Bác, c�?tượng tròn lẫn phù điêu. Năm 2000, Nguyễn Th�?Kim được trao Giải thưởng H�?Chí Minh cho nhóm tượng: Chân dung Ch�?tịch H�?Chí Minh (1946, đồng), Hạnh phúc (1950, sơn đắp), Chân dung cháu gái (1958, đồng), N�?du kích (1962, g�?, Mười một cô t�?v�?thành ph�?Hu�?(1968, thạch cao).
N�?điêu khắc gia Nguyễn Th�?Kim đang hoàn thiện một bức tượng Bác H�?- Ảnh tư liệu
Còn lại với đời
Người nhà c�?điêu khắc gia cho biết phần lớn tác phẩm đã được bán t�?trước đây, thời bà còn sống, đôi khi với giá rất ít trong giai đoạn đói kém. Có bức tượng lớn được nhà sưu tầm Đức Minh đổi b�?xích líp xe đạp; có nhiều tác phẩm được bảo tàng mua với "giá nhà nước", thậm chí có bảo tàng k�?kèo giá r�?quá, bà đành tặng không...
Đáng tiếc nhất của những người con là lần một nhà sưu tập �?Hà Nội đến mua tác phẩm với giá rất r�?nhưng người m�?cũng đồng ý bán. "B�?đó có mấy chục tượng nh�?tượng to và tranh các th�?nhưng s�?tiền tính ra mỗi cái rất r�? Tôi bảo mua cái kiểu gì mà như m�?rau m�?cá như th�?này. Nhưng đúng lúc Hà Nội khó khăn lắm, gia đình tôi không đ�?tiền đ�?đi đ�?đồng tất c�?các tác phẩm của c�?
Và c�?bà nói th�?này: "Những tượng của bà đều rất to, lại bằng thạch cao. Người sưu tập đã hứa với bà là tất c�?tượng thạch cao của bà đem v�?đ�?đồng, người ta s�?gi�?cho bà. Các con không theo ngh�? Khi các con mất đi thì ai s�?bảo quản tác phẩm này. Chi bằng đ�?cho người ta mang v�? h�?hứa đ�?đồng h�?gi�?trong sưu tập thì tác phẩm của bà vẫn còn nguyên đấy!". C�?ch�?muốn bảo tồn tác phẩm của c�?thôi ch�?tiền không quan trọng lắm đâu anh �?".
Điều đáng mừng là b�?tượng ấy đã được đ�?đồng đang nằm tại Hà Nội.
Trong s�?tác phẩm mà con cháu còn gi�?có bức phù điêu người chồng Phạm Văn Đôn do Nguyễn Th�?Kim nặn năm 2001, sau khi chồng mất một năm. Năm ấy, bà nặn hai phù điêu của chồng và của mình, nhìn đối nhau, đem đúc bằng gang mỗi th�?hai cái, thành ra bốn cái. Ngoài hai cái đã được gắn lên m�?phần v�?chồng ngh�?sĩ, một cái chân dung Nguyễn Th�?Kim đã được Bảo tàng M�?thuật Việt Nam sưu tập. Gia đình còn gi�?lại bức phù điêu này.
Bà Hương k�?b�?m�?gặp nhau �?Trường M�?thuật Đông Dương cho đến khi mất, n�?điêu khắc gia th�?hiện tình cảm rất chân thành với chồng mình cho đến suốt đời.
"C�?ông nhà tôi khi tr�?cũng hoa lá cành lắm. Người này mê người kia... ấy. Nhưng c�?bà thì một mặt lúc nào cũng tin tưởng th�?nào c�?ông cũng quay v�? Tình cảm của c�?chung thủy, nó lâu dài lắm. Còn c�?ông thì đúng là, đàn ông mà. Đẹp giai, ngh�?sĩ cho nên tình cảm nó cũng lai láng lắm" - bà Hương cười vui.
Ngày nay, muốn ghé thăm n�?điêu khắc gia Nguyễn Th�?Kim, mọi người có th�?đến nghĩa trang Thanh Tước �?Mê Linh, Hà Nội. Nơi đây m�?phần bà và người chồng Phạm Văn Đôn nằm cạnh nhau; tượng phù điêu hai người gắn lên tảng đá bên trên luôn nhìn nhau đắm đuối...
Tối đa: 1500 ký t�?/b>
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận