Khu đô thị Our City (Hải Phòng), nơi ở của nhiềౠu người Trung Quốc - Ảnh: T.THẮNG

Việc sở hữu đất này thông qua hai hình thức thành lập doanh nghiệp liên doanh và đầu tư tiền cho người Việt gốc Hoa mua đất. Nhiều chuyên gia cho rằng đã có sự "lách luật", gian dối trong mua quyền sử dụng đất ⛦nên cần xử nghiêm.

Có vi phạm quy hoạch

Các tỉnh, thành người Trung Quốc tập trung "sở hữu" đất đai thời gian qua là Đà Nẵng 22 trường hợp, Quảng Ninh 17, Hải Phòng🧜 16, Bình Định 9, Hà Tĩnh và Bình Thuận mỗi tỉnh có 5 trường hợp.

Thời hạn thuê đất của người Trung Quốc từ 5 - 50 năm, lĩnh vực hoạt động chủ yếu của người Trung Quốc tại khu vực biên giới đất liền và ven biển là kinh doanh khách sạn, nhà hàng, du lịch, vui chơi giải trí, may mặc, nuôi trồng thủy sả🅠n, da giày, sản xuất bao bì, đồ chơi trẻ em, l🐼inh kiện điện tử.

Hầu hết các lô đất thuộc "sở hữu" của người Trung Quốc đều ở vị trí các đường lớn, ven biển, đắc địa cho hoạt động kinh doanh và có ý nghĩa quan trọng trongꩵ khu vực phòng t❀hủ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Đào Trung Chính - phó🌳 tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai - nhấn mạnh theo luật thì người nước ngoài không được quyền mua đất tại Việt Nam, họ chỉ được mua nhà ở.

Nhưng hiện chưa có quy định quản lý việc nhà đầu tư nước ngoài liên doanh, tăng vốn, mua cổ phần doanh nghiệp trong nước để sở hữu đất đai các d🧔ự án.

Việc nhà đầu tư Trung Quốc mua cổ phần doanh nghiệp tron🙈g nước không thể hiện bằng đất mà thể hiện bằng giá trị nên họ chỉ tuân thủ các quy định về mua bán phần vốn doanh nghiệp.

Vị ꦓđại diện của Tổng cục Quản lý đất đai khẳng định theo Luật đất đai, nhà đầu tư sở hữu vốn doanh nghiệp qua kênh mua cổ phần muốn sở hữu đất đai vẫn phải làm các thủ tục cấp chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, việc yêu cầu nh𒁏à đầu tư thực hi🐬ện điều này giữa hai bên (Bộ Kế hoạch và đầu tư và Bộ Tài nguyên và môi trường - PV) còn lúng túng.

Trong quá trình kiểm tra thực trạng người nước ngoài sở hữu đất đai tại TP Đà Nẵng, Tổng cục Quản lý đấtไ đai cũng phát ✨hiện các vi phạm về quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch đất quốc phòng. Tổng cục đã chuyển thông tin về Bộ Quốc phòng để tiếp tục xử lý.

Ông Đào Trung Chính cho rằng thời gian tới cần phân định rõ nhà đầu tư sở hữu đa số cổ phần doanh nghiệp có được mở rộng hay th🅷u hẹp mô hình doanh nghiệp không, nếu họ được quyền này đương nhiên liên quan đến quyền sử dụng đất và tài sản trê🤪n đất.

Vệt đất cạnh sâ🔴n bay Nước Mặn (Q.Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng) có🧜 liên quan đến người Trung Quốc - Ảnh: HỮU KHÁ

Sửa luật để ngăn lách luật

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo cấp vụ của Bộ Kế hoạch - đầu tư cho biết Luật đất đai quy định 💃nhà đầu tư nước ngoài không được mua đất đai từ người Việt. Nói cách khác, nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần ở bất kỳ tỉ lệ nào đều khôn﷽g có quyền "sở hữu" đất đai.

Để khắc phục tình trạng người Trung Quốc "lách luật" mua đất, Bộ Kế hoạch và đầu 𝄹tư đang dự thảo Luật đầu tư sửa đổi theo hướng bổ sung quy định nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua cổ phần doanh nghiệp có qu♋yền sử dụng đất ở khu vực biên giới, hải đảo và các vùng nhạy cảm về an ninh quốc gia thì phải thực hiện thủ tục đăng ký với cơ quan đăng ký đầu tư cấp tỉnh.

Cụ thể, nhà đầu tư nước ngoài phải đăn🍌g ký việc thực hiện góp vốn để cơ quan đăng ký đầu tư xem xét các điều kiện, thủ tục góp vốn có đáp ứng yêu cầu ꦜhay không.

Kể cả trường hợp doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tại các khu vực này thời gian tới đều phải lấy ý kiến và được sự đồng ý của các bộ Quốc phòng, Công an và Ngoại giao, vị lãnh đạ⭕o Bộ Kế hoạch và đầu tư nhấn mạnh.

V🗹ị lã𝓡nh đạo Bộ Kế hoạch - đầu tư cũng khẳng định nếu chỉ sửa riêng Luật đầu tư thì chưa thể ngăn chặn hết tình trạng người Trung Quốc "núp bóng" để mua đất đai thời gian qua.

"Cần xem lại tổng thể hệ thống pháp 𝐆luật về đầu tư kinh doanh, trong đó 😼có Luật đất đai, Luật doanh nghiệp, Luật đầu tư, các quy định liên quan tới cư trú, đi lại của người nước ngoài" - vị này nói.

Số doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc đang hoạt động ở khu vực biên giới Việt Nam, tính đến hết tháng 🌞11-2019 Nguồn: Bộ Quốc phòng - Đồ họa: N.KH.

Xử lý ra sao?

Dự thảo 𝓡Luật đầu tư sửa đổi đã quy định việc chấm dứt dự án đầu tư trong trường hợp "nhà đầu tư trên cơ sở giao dịch dân sự giả tạo…".

Quy định này tạo cơ sở pháp lý để cơ quan nhà nướ⛄c có thẩm quyền áp dụng chế tài xử lý trong trường hợp nhà đầu tư nước ngoài thực hiện hoạt động "đầu tư chui", "đầu tư núp bóng".

Luật sư Trương Thanh Đức, chủ tịch HĐQT Công ty luật BASICO, cho rằng tình trạng người Trung Quốc "núp bóng" người Vi😼ệt để mua đất xuất phát từ việc cấp giấy tờ về quyền sử dụng đất thiếu đồng bộ, biết chủ sở hữu không rõ ràng vẫn cấp.

Pháp luật đang quy định theo hướng bảo vệ quyền sở hữu, ai chứng minh được sở hữu thật thì được bảo vệ, nên trường hợp mua đất nhưng không đứng tên sở hữu đất khi bị thu hồi vẫn được quy đổi ra vật chất, ra tiඣền, rất vô lý.

Để đảm bảo nguyên tắc tôn trọng pháp luật, không để xảy ra tình trạng vi phạm, lách luật để "sở hữu" đất đai, luật sư Trư꧒ơng Thanh💛 Đức nêu quan điểm với trường hợp người Trung Quốc lách luật để "sở hữu" đất đai, trước hết cần xử lý hành chính, không thừa nhận quyền "sở hữu". Trường hợp họ chứng minh được việc gửi tiền đầu tư đất đai thì có thể trả lại tiền cho họ.

"Không có chuyện thừa nhận tài sản đất đai nên nếu mảnh đất đó giờ có lên giá thì người Trung Quốc cũng không đ🍌ược hưởng" - luật sư Đức nhấn mạnh.

Người Trung Quốc 'sở hữu' các lô đất biên giới, ven biển 🤡bằng cách nào?

TTO - Người Trung Quốc 🦹đang sử dụng hơn 162.000ha đất biên giới, ven biển thông qua hai hình thức thành lập doanh nghiệp liên doanh và đầu tư tiền cho người Việt gốc Hoa mua đất.